Daems, Pierre

Voornaam: 
Pierre
Voorletters: 
P.E.
Achternaam: 
Daems
Geboortejaar: 
1911
Geboorteplaats: 
Maastricht
Werkperiode: 
1925 - 1979
Overlijdensjaar: 
1982
CV: 

Pierre Daems is geboren op 6 oktober 1911 te Maastricht. Op 7-jarige leeftijd is hij reeds leerling van Alphons Olterdissen (1865-1923). Van hem krijgt hij zijn eerste tekenlessen. Op 12-jarige leeftijd komt Pierre op het Stadsteekeninstituut terecht, hoewel hij eigenlijk daar te jong voor is. Een paar jaar later wordt dit instituut omgezet in een Middelbare Kunstnijverheidsschool. Pierre volgde er zowel de lessen in tekenen als in beeldhouwen en boetseren. Alleen van het naakttekenen wordt hij, ook al weer omdat hij er te jong voor is, uitgesloten. Zijn leermeesters zijn de Limburgse coryfeeën uit die tijd: Jos Postmes (1896-1934), Henri Jonas (1878-1944), Charles Vos (1888-1954) en Edmond Bellefroid (1893-1971). Een van zijn leraren John Lint (1889-1956), die verbonden is als chefmodelleur aan de Sphinx, plaatste hem in 1925, nog voor zijn veertiende jaar, op de ontwerpafdeling van deze aardewerkfabriek. Roosendael was toen hier ontwerper. In augustus 1931 behaalt hij zijn einddiploma van de Middelbare Kunstnijverheidsschool, afdeling Keramiek en onmiddellijk krijgt hij bij de Sphinx zijn aanstelling tot modelleur. Hij wordt de vaste modelleur van Edmond Bellefroid. Met een onderbreking van 1946 tot 1950 is hij bij de Sphinx vanaf 1 september 1950 tot de sluiting op 30 juni 1970 blijven werken. Hij eindigt er als chef industrieel ontwerper-modelleur. In deze functie heeft hij ontelbare voorwerpen van porselein, aardewerk en parafeu ontworpen. Daarbij zijn honderden serviezen voor binnen- en buitenlandse afnemers. Hij heeft er ook succes mee: Zo krijgt hij in 1954 op de 10e triënnale voor industrieel ontwerp in Milaan een gouden medaille voor het servies Marijke, later Sphinx genaamd en in 1958 op de Expo in Brussel een zilveren medaille voor het servies Parafeu Coloriet. Eveneens wordt in 1955 in Cannes een groepsinzending met werk van Appel, Corneille, Daems en Smeets met goud bekroond. Inzender is het COSA (Centraal Orgaan Scheppend Ambacht) te Delft. In 1946 verlaat Daems de Sphinx om als ontwerper-modelleur voor keramische producten te gaan optreden in het Klei-Atelier der Staatsmijnen te Brunssum (Nikema), samen met Edmond Bellefroid. Afnemers van Nikema zijn een vijftigtal uitgelezen kunstzaken in den lande. In januari 1950 wordt hij artistiek leider en ontwerper van het Nikema atelier door vertrek van Edmond Bellefroid naar de porseleinfabriek "Mosa". In september van dat jaar keert ook hij, op verzoek van Adolf Regout, terug naar de Sphinx in Maastricht. Hij wordt hier hoofdontwerper. Overigens bevredigt deze werkkring Daems slechts ten dele. Hij moet rekening houden met zowel de wensen van de klanten, met die van de afdeling verkoop en die van de productiemensen. Vaak leidt dat tot controverse en soms moet hij op drie fronten tegelijk vechten om iets goeds tot stand te kunnen brengen. Compensatie vindt hij in de vrije keramiek en in het schilderen. Het laatste doet hij vooral in zijn vrije tijd. Vanaf 1951 tot en met 1966 beschildert hij 1479 stuks eigen keramisch werk. Hij is docent aan de Stadsakademie afdeling keramiek te Maastricht van oktober 1965 tot 1 november 1976. Zijn eerste benoeming tot leraar keramiek in tijdelijke dienst bij besluit van Burgemeester en wethouders van Maastricht is van 21 oktober 1965 aan de dag- en avond cursus voor de schooljaren 1965/1966, 1966/1967, 1967/1968. Per 1 augustus 1968 heeft het College van B&W hem benoemd tot leraar Keramiek in vaste dienst aan de dagschool en ingaande 1 oktober 1968 aan de avondschool van de Stadsacademie voor Toegepaste Kunsten te Maastricht. Hij is rijksgecommitteerde voor Keramiek, is lid van "Scheppend Ambacht" Limburg (voorzitter v/d pottenbakkers) en is lid van de Kring Industriële Ontwerpers Amsterdam. Uitspraak van Pierre: "Voor de kunstenaar die een industrieel ontwerp maakt is het uiteindelijk resultaat vaak een teleurstellende striptease". Pierre Daems is overleden op 5 augustus 1982 te Maastricht.

Bron: Met dank aan opsteller / uitgever L.J.N. Cretz (leon-j-n-cretz@hetnet.nl), 2004.09.17

Werk: 

In zijn 54-jarige loopbaan heeft hij een enorm aantal werken gemaakt, voornamelijk industriële ontwerpen en vrije ceramiek, plastieken en tegeltableaus, schilderijen, aquarellen, tekeningen, ex-libris, cartoons o.a. spotprenten voor een illegale krant in de oorlogsjaren (Het Parool) en penningen.

Bibliografie: 
  • Nederlandse Keramiek, catalogus bij de tentoonstelling van hedendaagse Nederlandse keramiek. Koninklijke Academie voor Kunst en vormgeving, Den Bosch 1958.
  • Centraal Orgaan Scheppend Ambacht (C.O.S.A.), december 1954.
  • Meulman, H., Pierre Daems (1911-1982), deel -I Een halve eeuw kunst in Maastricht', in: VMA-Bulletin nr. 108, september 2008, p. 4-21.
  • Meulman, H., Pierre Daems (1911-1982), deel -II Een halve eeuw kunst in Maastricht', in: VMA-Bulletin nr. 109, november 2008.
  • Meulman, H., Pierre Daems (1911-1982), deel -III Een halve eeuw kunst in Maastricht', in: VMA-Bulletin nr. 111, mei 2009. 
Bron foto: 

Foto's: portret uit COSA, dec. 1954, keramische haan 1959, signatuur, 1962, tegeltableau LIOF Maastricht 1977.