Slot, Frans

Voornaam: 
Frans
Voorletters: 
J.F.
Achternaam: 
Slot
Geboortejaar: 
1909
Geboorteplaats: 
Epe
Geboorteland: 
Nederland
Werkperiode: 
1945 - 1972
Overlijdensjaar: 
1974
CV: 

Frans Slot is geboren op 22 september 1909 aan de Wisselseweg 29a te Epe (Gld.). Als jongen is hij al gefascineerd van de pottenbakkersschijf. Hij begint met het draaien in vrije tijd en wordt tenslotte in 1921 als leerling van Chris Lanooy aangenomen. Volgens oude traditie blijft Frans Slot tien jaar lang leerling van Lanooy. Hij wprdt gedurende deze leerjaren ingewijd in de problemen van vormgeving en techniek en schoolt zich op artistiek en chemisch terrein. Hij wordt als medewerker in het bedrijf van Chris Lanooy opgenomen. Frans Slot heeft zeer veel vazen en schalen voor Chris Lanooy gedraaid. Lanooy houdt eigenlijk niet zo van het draaien. Slot beheerst als geen ander het draaien van schalen. Hij maakt een mooie afgedraaide standring. Hij wrijft deze met vet in zodat de glazuur daar niet kan hechten tijdens de glazuurbrand. Er is wel eens ergernis in de familie dat Lanooy alleen maar het glazuurwerk doet en dan zijn signatuur onder het object schildert, dit terwijl Slot in de anonimiteit blijft. In 1943, terwijl Lanooy in het concentratiekamp verblijft, gaat Frans Slot weg bij Lanooy. Alles ligt immers plat. Door gebrek aan grondstoffen en een verplicht te werk gesteld zijn, start Frans pas in 1945 als zelfstandig pottenbakker in het huis van zijn vader, Wisselseweg in Epe. De opening van zijn pottenbakkerij met een expositie van eigen werk vindt plaats op 17 juli 1947. In april 1948 huwt hij met Lien Beijerman. Het paar betrekt het huis "De Clinge" (anno 1926) aan de Heerderweg 9 te Epe. Van 1951 tot 1972 is de pottenbakkerij en toonkamer gevestigd in de Clinge. Frans Slot is in zijn werk sterk beïnvloed door zijn leermeester. Chris Lanooy is de eerste pottenbakker in Nederland die monochrome glazuren zelf ontwikkelt en verwerkt, daarbij geïnspireerd door de glazuurkunst van het Oosten. De liefde voor deze glazurenschoonheid vindt men nog steeds in het werk van Slot en navolgers - mogen wij spreken van de "Eper School"? - terug. Ook na de dood van Lanooy in 1948 blijft Frans Slot zelfstandig pottenbakker in Epe. Tot circa het midden van de jaren vijftig gebruikt hij een menging van Engelse en Nederlandse rivierklei. Daarna draait hij de keramiek met een fijne chamotteklei van de Fa. Vingerling uit Gouda. Deze scherf is harder en hechter. Tijdens het stoken van de oven heeft Slot tijd om te boetseren. Ook daarin laat hij zijn talenten zien. Het beeld 'De bedelaar' ontstaat na een reis door het Midden-Oosten in 1958.

Frans Slot geeft o.a. in de kazerne van 't Harde les aan dienstplichtige militairen (ook Ger de Ree is daar in 1966 / 1967 een van zijn leerlingen). Hij wordt voor dat lesgeven in de kazerne elke week woensdag door de officier van dienst met de jeep afgehaald en weer teruggebracht. Freek Berends uit Echten wordt daar een van zijn meest veelbelovende leerlingen. Andere leerlingen zijn Johan Broekema, Hans van Riessen, Theo Genemans, Jan de Graaf, Paul Akkerman en Alex van de Wal. In 1972 stopt Slot met zijn activiteiten. Het huis wordt verkocht. Het echtpaar gaat elders in Epe wonen. Hans van Riessen neemt de oven over. Zijn "pleegzoon" en door Slot beschouwd als de meest getalenteerde draaier en glazuurder Laurens Goldewijk, thans rustend kunstpottenbakker te Zevenaar, ontvangt zijn glazuren en zijn glazuurrecepten. Slot overlijdt op 19 oktober 1974. Hij wordt begraven op "Norelbos" te Epe.

Slot stookt de oven met turf en schapenvet op 1260 graden. Veelal half glazuur en half biscuit.

Diverse gegevens na een interview (2004-11-25) met Laurens Goldewijk te Zevenaar en huidige bewoners van Heerderweg 9, hiervoor veel dank!

Afbeeldingen: Frans Slot aan de draaitafel, 1960s; Frans Slot met schotel; twee fotos van de Wisselseweg - Frans aan de draaitafel en de showroom (met grote dank ontvangen van Ellen en Wim van de Wal); achterzijde catalogus Van Reekumgalerie; huis De Clinge, Epe in 2004.

Bibliografie: 
  • Bestandscatalogus Nederlandse na-oorlogse keramiek, RBK 1995.
  • Wal, Wim van de, Frans Slot, Portret van een Eper kunstpottenbakker, 2009.